Last-mile là gì? Các mô hình Last-mile phổ biến nhất hiện nay

Ngày tạo: 2025-10-23 16:46:39

Trong lĩnh vực logistics, Last-mile delivery hay còn gọi là chặng giao hàng cuối cùng, đóng vai trò then chốt trong việc đưa sản phẩm từ kho hàng đến tận tay người tiêu dùng. Bài viết dưới đây của Vietnam Logistics sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về chặng Last-mile trong hoạt động logistics hiện đại.

 

Last-mile là gì và quy trình hoạt động như nào?

 

Last-mile là giai đoạn cuối cùng trong hành trình vận chuyển hàng hóa, nơi hàng được giao từ kho trung chuyển hoặc cửa hàng tới tay khách hàng. Dù đây chỉ là một bước nhỏ trong tổng thể ba chặng vận chuyển, nhưng đây được coi là bước ảnh hưởng lớn nhất đến trải nghiệm vận chuyển của khách hàng và hình ảnh của thương hiệu.

 

Last-mile là gì và quy trình hoạt động như nào?

 

Quy trình giao hàng chặng cuối có thể khác nhau tùy theo mô hình hoạt động của doanh nghiệp, nhưng nhìn chung, dưới đây là các bước thường có trong quy trình giao hàng chặng cuối:

 

1. Phân tuyến và phân công tài xế: Sau khi đơn hàng được vận chuyển đến điểm tập kết gần khu vực khách hàng, hệ thống sẽ phân công tài xế phụ trách và lên lộ trình giao hàng tối ưu nhất.

 

2. Kích hoạt trạng thái giao hàng: Tài xế nhận hàng và quét mã QR hoặc mã vạch để kích hoạt trạng thái “Đang giao”. Hệ thống tracking sẽ gửi thông báo đến khách hàng để dõi đơn hàng.

3. Giao hàng cho khách: Tài xế đưa hàng đến địa chỉ người nhận, khách hàng kiểm tra và xác nhận đơn hàng.

4. Lưu bằng chứng giao hàng: Sau khi đơn hàng được giao thành công, tài xế thu thập bằng chứng giao hàng (chữ ký hoặc hình ảnh xác nhận). Dữ liệu này được lưu trữ trong hệ thống để phục vụ đối soát, chăm sóc khách hàng và xử lý khiếu nại sau này.

Nhìn chung, một quy trình Last-mile hiệu quả không chỉ giúp rút ngắn thời gian giao hàng, mà còn nâng cao trải nghiệm và lòng tin của khách hàng, tạo lợi thế cạnh tranh bền vững cho doanh nghiệp trong thị trường logistics hiện đại.

 

Tại sao chặng cuối Last-mile lại quan trọng?

 

Last-mile không chỉ là giai đoạn cuối cùng trong chuỗi vận chuyển, mà còn là cầu nối trực tiếp giữa doanh nghiệp và khách hàng. Chính vì vậy, Last-mile có tầm quan trọng đặc biệt đối với cả doanh nghiệp lẫn người tiêu dùng.

 

Đối với doanh nghiệp

 

Giao hàng Last mile đối với doanh nghiệp

 

Đối với doanh nghiệp, việc vận hành hiệu quả chặng giao hàng cuối (Last-mile) mang lại lợi ích rõ rệt về chi phí, nâng cao mức độ hài lòng của khách hàng và tăng lợi nhuận, nếu được triển khai đúng cách. Khi quy trình giao hàng diễn ra trơn tru và nhất quán, doanh nghiệp có thể giảm tỷ lệ hoàn đơn, rút ngắn thời gian giao, đồng thời tăng số lượng đơn hàng hoàn thành mỗi ngày, qua đó gia tăng doanh thu và tối ưu hiệu suất vận hành.

 

Bên cạnh đó, việc lựa chọn và tích hợp đối tác vận chuyển phù hợp là yếu tố then chốt trong quá trình tối ưu hóa hoạt động Last-mile delivery. Một đối tác giàu kinh nghiệm và sở hữu nền tảng công nghệ hiện đại có thể hỗ trợ doanh nghiệp tối ưu tuyến đường, phân bổ tài xế hợp lý và ứng dụng hệ thống định tuyến thông minh, giúp quy trình giao hàng trở nên nhanh chóng, tiết kiệm và ổn định hơn. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể giảm đáng kể chi phí nhiên liệu và nhân công, đồng thời nâng cao trải nghiệm giao hàng tổng thể cho khách hàng.

 

Đối với khách hàng

 

Giao hàng Last mile đối với khách hàng

 

Đối với khách hàng, Last-mile là giai đoạn duy nhất mà họ trực tiếp trải nghiệm dịch vụ logistics. Dù doanh nghiệp vận hành tốt ở các khâu trước đó, chỉ cần chặng giao hàng cuối gặp trục trặc, toàn bộ trải nghiệm mua sắm cũng sẽ bị ảnh hưởng. Khi Last-mile được tối ưu, quá trình mua hàng trở nên liền mạch, thuận tiện và đáng tin cậy hơn.

 

Vì vậy, doanh nghiệp và đối tác vận chuyển cần mang đến sự linh hoạt trong thời gian và địa điểm nhận hàng, cho phép theo dõi hành trình đơn hàng theo thời gian thực và cung cấp thông tin rõ ràng, kịp thời trong suốt quá trình giao hàng.

 

Một trải nghiệm giao hàng suôn sẻ giúp khách hàng tin tưởng vào thương hiệu, từ đó tăng mức độ trung thành và khuyến khích họ giới thiệu sản phẩm đến người khác. Đây chính là yếu tố giúp doanh nghiệp giữ chân khách hàng hiện tại và thu hút khách hàng mới trong thị trường đầy cạnh tranh ngày nay.

 

Thách thức của chặng cuối Last-mile

 

Giao hàng chặng cuối (Last-mile delivery) là giai đoạn phức tạp và có thể chiếm đến 28% đến 53% tổng chi phí  chuỗi logistics, bởi nó chịu ảnh hưởng trực tiếp từ hạ tầng đô thị, hành vi khách hàng và yếu tố vận hành thực tế. Dưới đây là những thách thức phổ biến nhất trong quá trình giao hàng chặng cuối:

 

Thách thức của chặng cuối Last-mile

 

Di chuyển trong khu vực đô thị đông đúc


Di chuyển trong các khu vực đô thị lớn và đông đúc luôn là một thách thức đáng kể đối với các đơn vị giao hàng chặng cuối. Tắc đường, mật độ phương tiện cao và hệ thống giao thông phức tạp khiến việc điều phối tuyến giao hàng trở nên khó khăn hơn, dẫn đến tăng chi phí nhiên liệu, kéo dài thời gian vận chuyển và ảnh hưởng đến độ chính xác trong giao hàng.

 

Địa chỉ khó tìm hoặc khu vực khó tiếp cận

 

Những địa chỉ không rõ ràng, vùng sâu vùng xa hoặc khu dân cư dày đặc khó tìm không chỉ ảnh hưởng đến thời gian giao hàng mà còn làm tăng chi phí vận hành do tài xế phải di chuyển lòng vòng hoặc giao lại nhiều lần. Do đó, doanh nghiệp cần xây dựng cơ sở dữ liệu địa chỉ chính xác, kết hợp bản đồ số và dữ liệu hành trình thực tế nhằm cải thiện khả năng định vị và tối ưu quãng đường di chuyển.

 

Lượng đơn hàng tăng cao vào mùa cao điểm


Trong mùa cao điểm như lễ Tết hoặc các đợt sale lớn, khối lượng đơn hàng có thể tăng gấp nhiều lần so với bình thường. Nếu không có kế hoạch phân bổ và điều phối linh hoạt, doanh nghiệp sẽ đối mặt với tình trạng tồn kho, giao hàng chậm và chi phí phát sinh tăng cao.

 

Đảm bảo an toàn hàng hóa trong quá trình giao hàng


Với mật độ đơn hàng cao và quãng đường vận chuyển ngắn nhưng phức tạp, nguy cơ mất mát, thất lạc hoặc hư hỏng hàng hóa luôn hiện hữu. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp cần xây dựng quy trình quản trị rủi ro chặt chẽ, từ khâu kiểm soát đối tác vận chuyển đến giám sát hành trình giao hàng theo thời gian thực, nhằm hạn chế tối đa sự cố và tổn thất tài chính.

 

Thay đổi yêu cầu giao hàng vào phút chót


Trong thực tế, khách hàng có thể thay đổi thời gian hoặc địa điểm nhận hàng đột xuất, khiến quá trình giao gặp gián đoạn. Thách thức đặt ra cho doanh nghiệp là cần trang bị hệ thống liên lạc và theo dõi linh hoạt, cho phép khách hàng chủ động đặt yêu cầu mới mà không ảnh hưởng đến lộ trình tài xế.

 

Các mô hình Last-mile phổ biến hiện nay

 

Các mô hình Last-mile phổ biến hiện nay

 

Giao hàng tận nhà (AHD – At Home Delivery)

 

Giao hàng tận nhà là mô hình mang đến trải nghiệm cá nhân hóa cao nhất cho khách hàng. Khi lựa chọn mô hình này, hàng hóa được vận chuyển trực tiếp từ kho đến tay người mua. Việc nhận hàng trực tiếp tại nhà giúp người mua tiết kiệm thời gian, đồng thời tạo cảm giác an tâm khi được kiểm tra sản phẩm ngay lúc nhận.

 

Giao hàng qua tủ khóa thông minh (Locker Delivery)

 

Với mô hình này, hàng hóa được chuyển đến các tủ khóa thông minh đặt tại khu dân cư, trung tâm thương mại hoặc tòa nhà văn phòng. Phương thức nhận hàng này đang ngày càng phổ biến tại các thành phố lớn bởi khách hàng có thể chủ động đến lấy hàng bất kỳ lúc nào, giúp giảm chi phí giao lại và hạn chế rủi ro khi khách vắng nhà.



Điểm giao và nhận trung gian (CDP – Collection & Delivery Point)

 

Hàng hóa được tập kết tại các điểm giao nhận trung gian như cửa hàng tiện lợi, bưu cục hoặc đại lý ủy quyền. Khách hàng có thể đến nhận hoặc gửi hàng tại các điểm này tùy thời gian thuận tiện, giúp doanh nghiệp tối ưu chi phí giao hàng và tăng khả năng phục vụ ở nhiều khu vực. Đây cũng là mô hình đang được nhiều sàn thương mại điện tử và đơn vị logistics áp dụng để mở rộng mạng lưới giao nhận.

 

Trên đây là những thông tin tổng quan về chặng Last-mile, hy vọng bài viết giúp bạn hiểu rõ hơn về giao hàng chặng cuối, một mắt xích quan trọng trong vận chuyển hàng hoá. Nếu bạn đang kinh doanh hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc và cần giải pháp logistics nhanh chóng, an toàn, tiết kiệm, Liên hệ ngay Vietnam Logistics tại đây để được tư vấn quy trình nhập hàng Trung Quốc chi tiết!

 

Thông tin liên hệ 

 

Email: vietnamlogistics.com.vn@gmail.com 

Hotline: 0983.339.646

Facebook: Vietnam Logistics  

Zalo OA: Vietnam Logistics - Nhập hàng Trung Quốc 

Địa chỉ VPGD: 86 Nguyễn Ngọc Nại, P. Phương Liệt, TP. Hà Nội

google-site-verification=dP1obBckfyyy27E336LufdVEykrTYc6ROmjp43koPIE